Zuid-Koreaanse Cultuur: Ontdek de Tradities en Etiquette van Zuid Korea

Zuid-Korea staat bekend als een uiterlijk gericht land. Hoe belangrijk is het dan om tijdens een bezoek rekening te houden met de etiquette en gewoontes? De cultuur in Zuid-Korea is sterk beïnvloed door de Chinese en Japanse cultuur. 

De stroming waar deze cultuur vanuit gaat heet het confucianisme. De Zuid-Koreaanse cultuur bestaat uit veel tradities en gewoontes, die voor Westersen niet altijd voor de hand liggend zijn. Als je op reis naar Zuid-Korea gaat, doe je er slim aan om de onderstaande tips een door te nemen. 

Waarden cultuur Zuid Korea

Gastvrijheid en harmonie zijn de kern van de Koreaanse cultuur. Ze komen voort uit respect en het vermijden van conflict. Twee sleutelbegrippen hierin zijn kibun (기분) en nunchi (눈치). 

Wat is Kibun?

Kibun komt het meest dichtbij bij termen zoals trots, stemming en gevoelens, maar gaat verder dan emoties alleen. 

Het omvat iemands gevoel voor eigenwaarde en sociale status. Wanneer je met iemand praat, is belangrijk om respect te tonen voor de gevoelens en waardigheid van de ander. Doe je dit niet, dan kan dit leiden tot ongemak of afwijzing.

Het behouden van kibun is diep verweven met het idee van harmonie en het vermijden van confrontaties. Om andermans kibun te respecteren, spreken Koreanen vaak indirect en voorzichtig.

Door aandacht te hebben voor het kibun van anderen – of het nu vrienden, familie of collega’s zijn – behoud je de sociale harmonie en voorkom je gezichtsverlies.

De rol van Nunchi

Naast kibun is nunchi een ander belangrijk begrip in de Koreaanse cultuur. Nunchi is het vermogen om subtiele, niet-verbale signalen op te merken. Denk dan aan lichaamstaal, toon en andere non-verbale signalen. 

Een goed ontwikkelde nunchi helpt je te voelen hoe het met iemand gaat, zonder dat er woorden aan te pas komen. Het leert je wanneer je beter kunt spreken of juist beter kunt zwijgen. 

Beide vullen elkaar aan. Met nunchi bescherm en behoud je andermans kibun en daarmee de sociale harmonie.

Je kunt het zien als een sociale radar: je past je gedrag aan op de stemming van anderen. Hierdoor verlopen sociale situaties soepel en voelt iedereen zich gerespecteerd. 

In het dagelijks leven

Beide zijn vloeiende concepten. Dat houdt in dat ze afhankelijk zijn van de situatie en de betrokken personen kunnen verschillen. Het zijn dan ook geen vaste regels, maar eerder ongeschreven waardes die door de cultuur heen worden doorgegeven. 

In zowel persoonlijke relaties als het zakelijk leven spelen beide een grote rol. Door deze te respecteren en subtiel toe te passen kunnen Koreanen goed met elkaar communiceren en samenwerken.

Traditionele Gewoontes en Etiquette

In Zuid-Korea spelen traditionele gewoontes en etiquette een belangrijke rol. Beleefdheid en respect voor ouderen vormen de basis van veel interacties.

Taal

Noord en Zuid-Korea hebben dezelfde taal. De taal is relatief makkelijk aan te leren, volgens de cijfers zijn weinig Koreanen analfabeet. De Koreaanse taal heet Hangul. Het is aan te raden om een paar woorden en zinnen uit je hoofd te leren, voordat je op bezoek naar Korea gaat. De woorden en zinnen zijn relatief eenvoudig.

Groet en aanspreken

In Zuid-Korea is er verschil in een groet met een man of vrouw. Mannen geven naast een buiging vaak ook elkaar een hand, waarbij je met je linkerhand je rechterarm ondersteunt. Vrouwen geven elkaar een knikje.

Als je vertrekt, dan maak je voor iedereen een aparte buiging. Je spreekt iemand bij zijn of haar titel aan plus de achternaam. Wanneer deze persoon geen titel heeft, dan zeg je mevrouw of meneer.

Het is in de Koreaanse cultuur ongepast om mensen zomaar bij hun voornaam aan te spreken. Te lang en indringend oogcontact wordt meestal als ongepast beschouwd. Al deze etiquetteregels zijn heel erg traditioneel en komen door de jongere generatie ook steeds meer in verval.

Geen NEE

Een gesprek in Zuid-Korea kan lang duren, omdat men het geen goede gewoonte vindt om ‘nee’ te zeggen. De bevolking zal dan liever lang om iets heen draaien, dan te weigeren. Wanneer het gesprek lang duurt, of je merkt irritaties, dan kunnen dit tekenen zijn van een weigering.

Het is daarnaast altijd beleefd om dingen te ontvangen met twee handen. Bij een respectvolle situatie is het volgens de Koreaanse cultuur heel beleefd om diep te buigen.

Familie

Familie is heel erg belangrijk binnen de Koreaanse cultuur. Ze geloven dan ook in een hiërarchische structuur waarbij de vader de leider van het gezin is en waar de kinderen hun ouders helpen.

Dat is dan ook de reden waarom kinderen bij hun ouders wonen nadat ze volwassen zijn geworden. Ze geloven namelijk dat het hun plicht is om voor hun ouders te zorgen.

Cadeaus

In de cultuur van Zuid-Korea is het geven van cadeaus een groot onderdeel. Sla daarom nooit een cadeau af en pak ze met beide handen aan. Alleen is het niet netjes wanneer je een cadeau opent, wanneer degene van wie je het gekregen hebt erbij is. Zuid-Koreanen zullen het waarderen als je hun een Westers geschenk geeft.

Vermijd het getal 4 en gebruik juist het getal 7. De kleuren rood en zwart kun je ook beter niet gebruiken. Daarnaast houden Zuid Koreanen van mooie verpakkingen.

Tafelmanieren

Tafelmanieren zijn belangrijk in de Zuid-Koreaanse cultuur. Ouderen worden altijd als eerste geserveerd. En iedereen wacht totdat de oudste begint te eten.

Een gast zegt altijd: ‘jal meokkessumnida’, wat betekent: ‘Ik zal van de maaltijd genieten.’ Dit is een soort wens of compliment voor de gastheer.

Waar wij vaak in verschillende tempo’s eten naar binnen werken, is het in Zuid-Korea gebruikelijk dat je met zijn allen in hetzelfde tempo eet. Net zoals in Europa is het netjes om met je mond dicht te eten en geen smakkende geluiden te maken.

In Zuid-Korea kunnen lange stiltes vallen onder de maaltijd, maar dat is heel gewoon. Na het eten begint pas de gezelligheid. Schenk nooit zelf drinken in, dat wordt als onbeleefd gezien.

Het wordt echter wel gewaardeerd wanneer je drinken voor een ander inschenkt. Meestal schenken vrouwen wel voor mannen in, maar vrouwen niet voor vrouwen.

Restaurant

Het is in een restaurant gepast om aan te bieden om te betalen voor iedereen, maar meestal zal de gastheer dit weigeren en hem alsnog zelf betalen. Het wordt echter wel gewaardeerd. In een restaurant staan er soms bordjes, met geen fooi. Geef dan ook geen fooi, want het staat duidelijk aangegeven.

Religie in Zuid-Korea

Hoewel Zuid-Korea grotendeels seculier is, speelt religie nog altijd een grote rol in het leven van veel Zuid-Koreanen. Het land kent veel verschillende religies naast elkaar die nauw zijn verweven met de cultuur en de samenleving. 

• Boeddhisme – heeft een lange geschiedenis in Zuid-Korea en is één van de belangrijkste religies. Door het gehele land vind je boeddhistische tempels en kloosters. Vaak zijn ze omringd door prachtige natuur waar mensen kunnen mediteren en rust vinden. 
• Christendom – is de grootste religie in Zuid-Korea. In Seoul bevinden zich enkele van de grootste megakerken ter wereld zoals de Myeongdong kathedraal.
• Islam – de meeste aanhangers van dit geloof bevinden zich in de hoofdstad Seoul. Je vind hier dan ook de Centrale Moskee. In totaal zijn er 7 moskeeën te vinden.
• Sjamanisme – is een oude inheemse religie in Korea. Hoewel het aantal actieve beoefenaars klein is, zie je de invloed van sjamanisme terug in traditionele festivals en ceremonies, waar natuur en spiritualiteit vaak centraal staan.

Kleding en Mode

In de Zuid Koreaanse cultuur zijn mensen heel zedelijk gekleed. Mannen dragen meestal geen korte broeken. Voor vrouwen is het niet netjes wanneer je een diepe decolleté en blote schouders hebt. Ook doe je je schoenen uit wanneer je iemands huis of een tempel binnen komt.

Ga je naar je werk, dan kleed je je vaak formeel. Nette pakken of jurken zijn gebruikelijk. Buiten kantoor volgen de jongeren wereldwijde modetrends.

Uiteraard mag de Hanbok niet ontbreken. Dit is de traditionele Koreaanse kleding die je vaak tijdens de feestdagen en ceremonies. Deze klederdracht heeft kleurrijke stoffen en eenvoudige lijnen.

De vrouwen Hanbok bestaat uit twee stukken, namelijk een korte nauwsluitende jas en de lange wijde rok, terwijl de mannen een jas en een broek dragen.

Wat moet je niet doen in Zuid-Korea?

Tot slot een aantal taboes die echt handig zijn om te weten als je voor een bezoek of vakantie naar Zuid Korea gaat.

• Eten weigeren – in de cultuur Zuid-Korea is het niet gepast om voedsel te weigeren. Dit wordt als onbeleefd beschouwd
• Getal 4 – het getal 4 staat in de Koreaanse cultuur voor de dood. Wanneer je een geschik wilt geven aan iemand, geef dan niet 4 bloemen.
• Rode inkt – schrijf geen brieven met rode inkt. Alleen als er iemand is overleden dan zijn Koreanen gewend om rode inkt te gebruiken.
• Eten & drinken – eet en drink niet tijdens het lopen, in het openbaar vervoer of in een andere openbare ruimte. Dit is niet netjes.
• Persoonlijke ruimte – als je mensen niet kent, ga je niet te dicht op ze staan. Dit is in Zuid-Korea niet gepast.
• Schoenen uit – in Zuid-Korea is het gebruikelijk om je schoenen uit te doen als je een huis of tempel binnengaat. En ga absoluut niet met de schoenen op de bank, tafel of stoel.